Minirecenzja: Zhao Yanhong: Literatura chińska. Time Marszałek Group, Toruń 2018.

Początkowo sądziłem, że trafiła mi się gratka: zwięzły tekst (167 str. tłumaczenia z języka angielskiego) dający zarys literatury chińskiej od początków do czasów współczesnych. Można było się liczyć z tym, że seria China.com będzie coś promować albo upraszczać albo reklamować, np. tytuł ostatniego rozdziału – Rozkwit w promiennym blasku – literatura współczesna – nie pozostawiał wątpliwości, że chodzi o wyrażenie wspaniałości, ale w końcu wszyscy lubimy się na swój sposób chwalić… Chęć spojrzenia na treściwy zarys, na kwintesencję wiedzy na mało znany temat przeważyła. Skoro na dodatek polski wydawca TMG z Torunia zdecydował się na szeroką współpracę z wydawcami chińskimi, to książka koniec końców trafiła do w moich rąk.

No i niestety od początku zaczęły się kłopoty. O ile periodyzacja literatury zachodniej bazuje na wydrębnianiu prądów kulturowych, a więc mamy naszą Starożytność, Średniowiecze, Odrodzenie, Barok, itd. bez wyraźnej konieczności skupiania się na imionach monarchów, którzy w tych okresach sprawowali władzę, o tyle Chińczycy mają przede wszystkim swoje dynastie, co sprowadza się w tekście komentowanej książki do takich wyrwanych przykładowo zdań, których jest ona pełna:

Yelü Bei jest pierwszym znanym poetą Qidan z czasów dynastii Liao.

albo

W dynastii Sui impakt stylu pisania w czasach dynastii Qi i Liang jest dość silny. Od czasów Dynastii Południowych Jiang Zong, Yu Shiji i Yu Shinan mieli głębokie przekonanie o słuszności stylu, podczas gdy poeci Dynastii Północnych dążyli do stylu południowego.

albo

Konfrontacja Szkoły Tang Song i Hou Qi Zi otwiera wstęp do literatury Późnej Dynastii Ming.

Gdyby ktoś chciał oddać ducha tej książeczki w odniesieniu do literatury polskiej musiałby pisać mniej więcej takimi zdaniami: „Literatura z czasów Kazimierza Wielkiego zmierzała w zasadniczo innym kierunku niż utwory literackie powstałe za panowania Stefana Batorego, odcinające się istotnie od twórczości typowej dla dynastii Piastów…” Przepraszam, jeśli moją niewiedzą kogoś uraziłem konfabulując ten fragment.

Książeczkę Zhao Yanhong odstawiłem nieprzeczytaną na półkę. I nie pomogło mi wcale zdanie, które odkryłem w niej na str. 165: W 1980 roku Komitet Centralny KPCh formalnie wyznaczył ogólną politykę „służby ludowi poprzez literaturę i sztukę oraz służbę socjalizmowi”, zamiast haseł „literatura i sztuka w służbie robotnikom, chłopom i żołnierzom” oraz „literatura i sztuka służące polityce”, co popierał Mao Zedong…

Niestety nadal nic nie wiem o historii literatury chińskiej, choć szczerze chciałbym.

Dodatek
Dynasties in Chinese history – Wikipedia
Chińskie dynastie | Archeos.pl – hobbystyczny serwis miłośników starożytności